Yolda Nasıl Vegan Beslendim?

Herkese merhaba. Bu yazımda üç buçuk aylık Hindistan ve Nepal bisiklet turumda size nasıl vegan beslendiğimi anlatmak istiyorum. Bu konu hakkında özellikle yurt içi turlarda nasıl vegan beslendiğimi 700binkm blog sayfasında anlatmıştım. Dilerseniz linke tıklayıp bu yazıyı okuyabilirsiniz.

İlk durağım olan Hindistan deyince bir çok insanın aklına vejeteryan beslenmeleri ve yoga yapıyor olmaları geliyor ki böyle bilinmesi çok doğal. Bisiklet turumun başlangıç noktası olarak bu iki ülkeyi belirlememde ki en büyük neden bu iki gelenektir. İnsanlar Hindistanın bir çok bölgesinde vejeteryan besleniyor ve yoga yapıyorlar. Ancak bildiğiniz gibi vejeteryanlık ve veganlık arasında ciddi farklar vardır. Vejeteryanlar süt, tereyağ, yoğurt, yumurta gibi hayvansal çıktılar tüketirken ve hatta bazı vejetaryenler balık yerken, benim gibi vegan olanlar bu hayvansal çıktıların hiç birisini kullanmazlar. Bu nedenle Hindistan’ın vejeteryan ağırlıklı beslenmesi aklımda ki soru işaretlerini bir türlü kaldırmıyordu. Üstelik daha önce ki yine bir Asya ülkesi olan Tayland seyahatimde insanların veganlığın ne olduğunu bile bilmemeleri yine aklıma kötü şeyler getiriyordu. Tayland’da hiç bir zaman aç kalmamıştım ancak vegan restoranlar dışında yemek isterken dillerini bilmememden dolayı yemek siparişi verirken zorlanmıştım. Hindistan’da da korktuğum başıma geldi. İnsanlar burada da veganlığı bilmiyordu.

Hindistana gitmeden önce yemek kültürü hakkında elbette araştırma yapmış ve vegan olan yemeklerini not etmeyi unutmamıştım. Bu konuda da bana çok yardımcı olan arkadaşım Burcu Tunca’nın (gezginyogini) şu yazısından çok faydalandığımı söyleyebilirim. Burcu’nun yazısında hindistanın geleneksel vegan yemekleri hakkında bilgiler bulabilirsiniz. Hindistana gitmeden önce listenin bu kadar geniş olması içimi rahatlatmıştı doğrusu.

Hindistana uçaktan ilk indiğimde saat öğle vaktiydi. Hava çok sıcak ve benim de çok yorgun olduğumdan havalanının önünden bir taksiyle anlaşıp hemen ucuz bir otele yerleştim. Biraz dinlendikten sonra otelden ayrılıp Amritsar şehrini dolaşmaya çıktım. Ancak ilk denememde başarısız olup on dakika sonra otelime geri döndüm. Şehrin kalabalığı, hiç susmayan korna sesleri, insanın boğazını yakan kötü kokusu kısa sürede beni bunalıma sokmaya yetmişti. Tüm bu kaos içinde otele dönerken alış veriş yapmayı ve karnımı doyurmayı unutmuştum (Amritsar yazımı bu linkten okuyabilirsiniz). O gece sadece su içerek idare ettim ve tekrar dışarıya çıkmaya cesaret edemeyerek odamda uyudum. Sabah olduğunda ise hava çok ısınmadan odamdan ayrıldım ve en yakın manavdan elma, muz, havuç, mango alarak güzel bir meyve salatasıyla karnımı bir güzel doyurdum. Bu Türkiye’de alışık olduğum ve çok sık yaptığım bir kahvaltı şekliydi. Bazı insanlar için bu şekilde meyveyle beslenmeyi yetersiz bulsa da bana göre oldukça besleyici ve yeterli bir kahvaltı şeklidir.

Sabah kahvaltısını geç yaptığım için öğle yemeğini de meyveyle yapıp akşam yemeği için sevgili Zafer Bozkaya’nın tavsiyesiyle çok yakınımda olan bir restorana gittim. Burada menüde yazan ve vegan olduğu bilgisini aldığım ‘veg. biryani’ yemeye karar verdim. Veg biryani için pirinçten yapılan sebzeli pilav yemeği diyebiliriz. Hindistanın geleneksel baharatlarıyla tadlandırılmış çok güzel ve oldukça doyurucu bir yemek doğrusu. Daha sonlarları Hindistan’da kaldığım süre içinde veg. biryani bir çok kere benim kurtarıcım oldu. Ancak sizi bir konuda uyarmam gerekiyor. Bazı restoranlarda veg. biryani yemeğinin içine yumurta ya da peynir koyabiliyorlar. Siparişi verirken yumurta ve peynir istemediğinizi söylemenizde bu yüzden fayda var. Daha sonra ki yaptığım araştırmalarda ‘Veg’ kısaltmasının ingilizce de sebze anlamına gelen ‘Vegetables’ kelimesinin kısaltması olduğunu öğrendiğimde oldukça rahatladım. Hindistan’da dini inançlarından dolayı et yemeyen o kadar çok insan var ki bu yüzden restoranların menüleri bir çok yerde ‘vegetables’ ve içinde et olduğunu belirten ‘non-veg’ olarak hazırlandığını gördüm. Dünyada kasaplığıyla ünlü olan McDonald’s bile Hindistan’da ki şubelerinde vegan burger bulundurduğa şahit oldum.

Hindistan’da restoranlarda ve sokaklarda yiyebileceğiniz vegan yemekleri aşağıda sıralamaya çalıştım. Ancak yine hatırlatmak isterim ki yemek siparişi verirken herhangi bir sürprizle karşılaşmamak için yemeğin içinde yumurta, peynir, süt ve tereyağı istemediğinizi özellikle belirtmenizde fayda var. Bazı yemekler sebzeli bile olsa yukarıda saydığım hayvan çıktılarıyla birlikte yapılabiliyor. Hindistana giderken pek çok insandan sokak yemeklerini yememem, eğer yersem hasta olacağım konusunda uyarı almıştım. Ancak yediğim en güzel,en lezzetli ve en ucuz yemeklerin sokakta yediklerim olduğunu ve beni hasta etmediklerini söylemek isterim. Eğer temizlik takıntınız yoksa hiç bir şekilde korkmadan sokak yemeklerinden yiyebilirsiniz.

Sabah kahvaltısı:
1. Marketten ve manavdan alınabilecekler:

* Müsli (soya sütüyle karıştırıp oldukça besleyici ve doyurucu üstelik hazırlanması çok kolay bir kahvaltı yapabilirsiniz)
* Fıstık ezmesi (özellikle büyük marketlerde rahatlıkla bulabileceğiniz protein deposu olan ve enerji veren bir ürün. Yanınızda taşıdığınız ekmeğin üstüne sürüp çay ya da kahveyle birlikte sabah kahvaltılarınızda kullanabilirsiniz)
* Ekmek
* Hazır çorba
* Makarna
* Muz
* Elma
* Mango
* Çay
* Kahve
* Hurma

2. Restoranlarda ve sokak satıcılarında bulabileceğiniz kahvaltılıklar:

* Aloo paratha (aloo Hintçe’de ‘patates’ anlamına geliyor. Paratha’da bizde ki gözlemeye çok benzeyen hamurdan yapılan bir kahvaltılık. Siyah çayla birlikte oldukça iyi gidiyor. Tereyağı ile de yapılabildiği için sıvı yağ ile yapılmasını istemenizde fayda var)
* Samosa ( içinde karışık sebze ya da patates olan yine bir kızartılmış hamur kahvaltılığı.)
* Çapati (un ve su’dan yapılan hint ekmeği)
* Naan ( çapatiye çok benzeyen hint pidesi diyebiliriz)

( Not: Tüm bu kahvaltılıklardan çok sayıda yaptırıp paket halinde bisiklet yolculuğunuz boyunca yanınızda taşıyabilirsiniz.)

Öğle Ve Akşam Yemeği:

Özellikle öğle yemeğinizi yukarıda saydığım yiyecekler ile de yapabilirsiniz. Aşağıda bahsettiğim yemekleri daha çok akşam yemeği olarak kabul edebilirsiniz.

* Noddle
* Noddle Çorbası (noddle ve sebze karışımı bir çorba)
* Sebze çorbası (mevsim sebzeleriyle hazırlanan bir çorba)
* Yeşil salata
* Veg. Biryani (sebzeli pirinç pilavı)
* Thali ( yoğurda dikkat)
* Masala Dosa (pirinç ve mercimekten yapılan hamurun içine hint baharatlarıyla harmanlanmış patates koyuluyor)
* Aloo Gobi (patatesli karnıbahar yemeği)
* Aloo Palak (patates ve ıspanak karışımı bir yemek. Tabi baharatlarla birlikte)
* Chana Masala ( bizde ki nohut yemeğine çok benzer bir yemek)
* Momo ( bizde ki haşlanmış mantı kıvamında içinde sebze olan oldukça popüler bir yemek. Haşlanmış seçeneği olduğu gibi kızarmış seçeneğini de bir çok yerde bulabilirsiniz. Kızarmış momoyu biranın yanında atıştırmalık olarakta tüketebilirsiniz.
* Patates kızartması ( elma dilimi ya da patates dilimi şeklinde yol kenarında yapıldığını hiç görmedim ama restoranlarda bulabilirsiniz.
*Makarna

İçecekler:

* Su ( bana göre bisiklet tururun olmazsa olmazı. Ne yazık ki bizde ki gibi yol kenarlarında çeşmeler yok. Suyumu su kaynağının olmadığı yerlerde marketlerden pet şişelerden almak zorunda kaldım. Su kaynağı olan yerlerde ise arıtma cihazımı kullanarak temiz su elde edip kullandım)
* Şeker kamışı suyu ( Hindistan’da yol kenarlarında sıkça bulabileceğiniz ve hemen orada bir makine yardımıyla hazırlanan içecek. İçine koyulan buz sayesinde soğuk içebiliyorsunuz. Enerji verip serinletiyor. Ucuz olması nedeniyle tur boyunca gördüğüm her noktada içtiğimi söyleyebilirim. Bisiklet turcuları için kaçırılmayacak bir nimet bence)
* Kola ( bunun yerine yukarıda yazdığım şeker kamışı suyunu içmenizi tavsiye ederim)
* Gazoz ( yukarıda ki tavsiye gazoz içinde geçerlidir)
* Bira ( Hindistan’da çok pahalı değildir. Yine yol kenarlarında özel olarak hazırlanmış alkol satış noktalarından soğuk bir şekilde bulup tüketebilirsiniz. Hindistan biraları 650’lik kutularda,şişelerde genellikle strong diye geçen yüksek alkollü olarak satılıyor.)
* Çay ( Hint geleneği olarak siyah çay ne yazık ki çoğu yerde sütle ve şekerle birlikte servis ediliyor. Siparişinizi verirken süt ve şeker istemediğinizi belirtmeniz gerekiyor.)
* Kahve ( sütsüz ve şekersiz kahve ‘Americano’ olarak geçiyor.)
* Juice ( genellikle tropikal meyvelerden hazırlanıyor. Sokaklarda, manav tezgahlarında ve restoranlarda rahatlıkla bulabilirsiniz.)

Nepal

Nepal mutfağı Hindistan mutfağı ile çok benzerlik gösteriyor. O yüzden yukarıda yazdığım yemeklerin bir çoğunu Nepal’de de bulabilirsiniz. Bu yüzden Nepal için ayrıntıya girmek yerine bir iki küçük farklılık hakkında bilgi vermek istiyorum.

* Nepal’de kalabalık bir grupla katıldığım bisiklet turumda ( ilgili yazıya buradan ulaşabilirsiniz) daha önce hiç tanık olmadığım pirinç suyu ikram ettiler. Derin bir kapta ikram edilen pirinç suyunun enerji verdiğini ve mideyi rahatlattığını söylediler. Ben de severek içtim doğrusu.
* Bira, Hindistana göre daha çeşitli olsa da iki üç katı daha pahalı. Tur sırasında maddiyatınızı düşünüyorsanız çok tüketmemenizde fayda var. Nepal birası olan Everest, Nepalice, Gorkha ve Kingfisher biralarını denemenizi tavsiye ederim.
* Şeker kamışı suyu, Hindistana göre çok sık bulamıyorsunuz. Ancak yine de yol kenarlarında bulabiliyorsunuz.
* Su kaynakları Hindistana göre daha çok bulunabiliyor. Ancak temiz su elde etmek için su arıtma cihazınızın olması şart.
* Chowmein. Kızarmış noddle olarak geçiyor. Pek çok restoran ‘da hazır halde bulabileceğiniz gibi yol kenarında ki bakkallarda kapalı paket halinde bulabiliyorsunuz. Yanınızda taşıdığınız ocak ve tencere yardımıyla üzerine kaynamış su ilave edip kolayca tüketebiliyorsunuz.
* Sel Roti, kızgın yağda kızartılarak yapılan bu halka şeklinde tatlıyı sabah kahvaltılarınızda siyah çayla ya da kahveyle birlikte tüketebilirsiniz.İçeriğinde şeker, pirinç unu ve su bulunuyor.

Sonuç olarak her iki ülkenin de yemek kültürü bakımından zengin olduğunu söyleyebilirim. Her iki ülkede de yemek ve içecek konusunda hiç bir zaman sıkıntı çekmedim. Eğer aklınızda vegan beslenmeye dair soru işaretleriniz varsa ve bu iki ülkeye gidip gezmek istiyorsanız hiç çekinmeden gidebilirsiniz. Bir çok durakta vegan beslenmenize ara vermeden devam edebilir ve üstelik yeni tecrübeler edinerek ülkenize geri dönebilirsiniz.